Jan XXIII (1881 - 1963)[]
Jan XXIII to imię, które na okres swojego pontyfikatu przybrał Angelo Giuseppe Roncalli. Urodził się on 25 listopada 1881 r. w Sotto il Monte – miejscowości leżącej w prowincji Bergamo. Był czwartym dzieckiem w bardzo
Jan XXIII 261 papież
licznej i ubogiej rodzinie (jego rodzice doczekali się w sumie 11 potomków), zajmującej się rolnictwem. Mając zaledwie piętnaście lat, dołączył on do Franciszkańskiego Zakonu Świeckich. Chociaż nie wywodził się z najwyższej klasy społecznej, to w czasie nauki w seminarium (wstąpił doń 1893 r.) udowodnił swój nieprzeciętny talent oraz naprawdę liczne umiejętności. W wyniku uznania dla jego osoby, otrzymał stypendium Fundacji Cesaroli. Warto także dodać, że był on członkiem jednego z najlepszych seminariów na terenie całych Włoch; mieściło się ono właśnie w Bergamo. Przyszły papież już w 1904 r. obronił doktorat, nad którym pracował uczęszczając do seminarium św. Apolinarego w Rzymie. Następnie przez dziesięć lat pełnił obowiązki sekretarza biskupa Bergamo. Po odbyciu drugiej służby wojskowej, w 1925 r. został mianowany Oficjałem (inaczej wikariusz sądowy – urząd kościelny nadawany przez biskupa, sprawujący go duchowny wykonuje pełnię władzy jurysdykcyjnej w danej diecezji) w Bułgarii. Następnie pełnił obowiązki Delegata Apostolskiego w Turcji i Grecji (od 1935 r.). Jako że miał status dyplomatyczny, w czasie II wojny światowej mógł pomagać ludziom pokrzywdzonym w wyniku starć. Najbardziej przyczynił się do ocalenia licznych grup węgierskich Żydów.W 1944 ówczesny papież – Pius XII – mianował swego przyszłego następcę Nuncjuszem Apostolskim w Paryżu.
Angelo Giuseppe Roncalli jako kardynał
Dziewięć lat później przyszły papież Jan XXIII uzyskał tytuł kardynała, a już kilka dni później stał się Patriarchą Wenecji. W 1958 r., po śmierci Piusa XII, kardynał Roncalli został wybrany na nowego papieża. Co ciekawewielu kardynałów zebranych na konklawe widziało w nim tylko papieża „chwilowego” (z racji podeszłego wieku). Faworytem zgromadzonych był ówczesny biskup Mediolanu – Giovanni Battista Montini – późniejszy papież Paweł VI, który nominację kardynalską odebrał właśnie z rąk Jana XXIII. Pontyfikat Jana XXIII upłynął pod znakiem „odświeżenia” Kościoła. Jak podają źródła – był to przede wszystkim człowiek niezwykle ciepły, uśmiechnięty i radosny. Ceremoniał papieski traktował z lekkim dystansem, nie stronił od żartów. Stał się pierwszym papieżem, który od 1870 r. odbył spotkanie poza Watykanem. Przełamał także milczenie w stosunkach z Kościołem anglikańskim i zaaranżował spotkanie z ówczesnym biskupem Canterbury – Geoffreyem Francisem Fisherem. Jednakże najważniejszym dokonaniem Jana XXIII było zwołanie Soboru Watykańskiego II – początku przemian
Jan XXIII
Kościoła katolickiego. Papież nie zrażał się opiniami jego współpracowników, w myśl których na takie przedsięwzięcie trzeba było przygotowywać się przez
Papież Jan XXIII
całe dziesięciolecia. Niestety nie doczekał on pierwszych skutków działania soboru, gdyż, z powodu raka żołądka, zmarł 3 czerwca 1963 r. (sobór trwał od 11 października 1962 r. do 8 grudnia 1965 r.). Jan XXIII wydał dwie encykliki. Pierwsza z nich ukazała się 15 maja 1961 r. i opatrzona została tytułem „Mater et Magistra” („Matka i nauczycielka”). Wyrażała ona przychylny stosunek głowy Kościoła do umiarkowanego liberalizmu, ale była także krytyką nieograniczonej wolności. Następną encyklikę Jan XXIII ukończył pisać 15 kwietnia 1963 r. Jej tytuł to „Pacem in terris” („Pokój na ziemi”). Poruszone zostały w niej przede wszystkim problemy ludzkiej moralności, obowiązki i prawa człowieka oraz kwestie polityczne – głównie stosunki między władzą a poddanymi. Dzieło to było skutkiem ówczesnych wydarzeń na Kubie (tzw. kryzys kubański).
grób Jana XXIII
Dnia 3 czerwca 2000 r. Jan XXIII został beatyfikowany przez Jana Pawła II. Polski papież wygłosił wtedy bardzo znamienne słowa na temat pontyfikatu jednego ze swoich poprzedników. Przede wszystkim podkreślił wielki wkład Jana XXIII w zmianę sposobu przekazywania nauki przez Kościół. Zaowocowało to tym, że chrześcijanie ponownie poczuli potrzebę głoszenia Słowa Bożego. Dzisiaj wspomnienie błogosławionego papieża w Kościele katolickim obchodzone jest 11 października. Natomiast, co ciekawe, 3 czerwca wspominają go luteranie, u których znajduje się w gronie odnowicieli Kościoła.